Hiện nay, máy xông khí dung được ứng dụng rất nhiều trong công tác phòng bệnh và chữa bệnh, tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cho máy khí dung lại không hề đơn giản. Tại sao vậy?
Máy xông khí dung hay máy xông mũi họng là dòng máy đưa thuốc vào cơ thể người bệnh dưới dạng các hạt sương nhỏ. Các hạt này sẽ theo hơi thở đi vào các hốc mũi xoang, hít thẳng vào phế quản, phổi và tác dụng trị bệnh trực tiếp tại đây. Máy phun khí dung được sử dụng để điều trị các bệnh đường hô hấp như suyễn, hen, viêm mũi họng, viêm thanh quản, viêm khí quản, viêm xoang, viêm mũi xoang dị ứng...
Ưu điểm chính của việc sử dụng thuốc bằng máy xông khí dung thông qua đường hô hấp là có thể đưa thuốc trực tiếp đến các vị trí cần tác dụng, nhờ đó, thuốc sẽ có tác dụng nhanh trong vòng 5p kể từ khi bắt đầu xông và rất hữu ích khi dùng để cấp cứu cắt cơn suyễn. Trong khi dùng thuốc bằng đường uống và tiêm đều mất từ 15p tới 1 giờ thì sử dụng thuốc với máy xông khí dung sẽ có hiệu quả ngay sau 5 phút sử dụng. Dùng thuốc bằng máy xông mũi họng có ưu điểm hạn chế các tác dụng phụ toàn thân của thuốc, nhất là với dòng thuốc chứa corticod. Dùng các thuốc giãn phế quản bằng đường hít cũng làm giảm bớt các tác dụng phụ thường thấy như run tay, hồi hộp, tim đập nhanh...
Tùy bệnh và trường hợp khác nhau mà bác sĩ sẽ sử dụng thuốc khí dung loại nào.
Khi viêm xoang - mũi - họng dị ứng bị hắt hơi sổ mũi thì thường dùng thuốc xông dạng corticod. Khi nhiễm khuẩn hoặc bội nhiễm thì cần phối hợp thêm kháng sinh.
Những trường hợp bị co thắt khí quản, phế quản trong viêm phế quản cấp, hen suyễn, viêm phổi tắc nghẽn mạn tính thì người ta dùng phương pháp xông thuốc làm giãn phế quản giúp bệnh nhân thở dễ hơn.
Dùng xông mũi họng cũng giúp loãng đờm cho bệnh nhân mắc các bệnh về phổi.
Ở trẻ dưới 1 tuổi dễ mắc viêm phế quản do tắc đờm thì xông khí dung bằng nước muối sinh lý sẽ làm loãng đờm dễ tống ra ngoài cơ thể.
Có thể xông tin dầu vào bằng máy khí dung giúp sát trùng và thông mũi họng.
Ai cũng có thể mua 1 máy xông mũi họng cho gia đình nhưng việc sử dụng thuốc cần có hướng dẫn cụ thể của thầy thuốc. Không được tự ý dùng thuốc xông, đặc biệt không tự ý xông các dòng thuốc chứa corticod hay kháng sinh.
Tinh dầu không được tự ý dùng cho trẻ sơ sinh và trẻ dưới 18 tháng tránh gây ức chế hô hấp cho trẻ.
Người lớn không được lạm dụng máy xông mũi họng và thuốc khí dung bừa bãi để tránh nhiễm độc thuốc.
Các máy phun khí dạng khí dung đều có mặt nạ và ống ngậm. Dùng ống ngậm sẽ đạt lượng thuốc đến phổi nhiều hơn xong không nên dùng cho trẻ dưới 5 tuổi.
Tác dụng phụ có thể trong thấy khi sử dụng máy xông mũi họng là ho, khàn giọng, nhiễm nấm vùng hầu họng, kích thích niêm mạc hầu họng hoặc da mặt nếu dùng mặt nạ. Nên súc miệng, rửa mặt sau khi xông.
Đảm bảo vệ sinh máy xông mũi họng theo đúng hướng dẫn để tránh vi khuẩn, nấm mốc gây bội nghiễm.