Xông mũi họng ở trẻ nhỏ qua mặt nạ còn gọi là khí dung.Máy xông khí dung được dùng hỗ trợ trong chữa trị một số bệnh lý ở đường hô hấp cấp như viêm thanh quản, viêm khí quản, viêm phế quản, viêm xoang hoặc mãn tính như hen suyễn.
Không ai phủ nhận từ lúc sử dụng máy xông mũi họng, nhiều bệnh lý đường hô hấp ở trẻ nhỏ được cải thiện rõ. Và nhờ vào xông khí dung, nhiều trẻ đã không cần phải dùng thuốc uống, hạn chế được rất nhiều tác dụng phụ do thuốc gây ra nếu uống.
Khi sử dụng máy xông khí dung, hơi thuốc sẽ được máy đẩy ra tạo thành dạng hơi sương, tác dụng trực tiếp lên chỗ co thắt hay chỗ viêm nhiễm ở đường hô hấp . Xông sẽ có tác dụng nhanh hơn, làm giãn các phế quản , làm loãng đàm, bệnh nhi có cảm giác dễ thở hơn .Thời gian tác dụng máy xông khí dung ngắn, do đó trẻ sẽ được xông nhiều lần tùy theo chẩn đoán và độ nặng nhẹ của bệnh.
Tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ sử dụng thuốc để xông khác nhau. Chẳng hạn như bị dị ứng đường hô hấp, hắt hơi, viêm mũi dị ứng, hen suyễn thì thường dùng thuốc xông dạng corticoid để dự phòng và trong những trường hợp bị co thắt khí quản, phế quản trong viêm phế quản cấp, bệnh hen suyễn, thì trẻ sẽ được xông ventoline trong cơn cấp.
Ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi dễ bị viêm tiểu phế quản do tắc đàm nhớt thì xông khí dung bằng nước muối rất tốt để làm loãng đàm, trẻ dễ ho và tống được đàm nhớt ra ngoài.
Khi sử dụng máy xông mũi họng thì phải tuân thủ cách pha thuốc vì nếu pha không đúng liều lượng hoặc quá loãng hay quá đặc, các hạt phun sương không đúng kích thước sẽ không tác dụng vào bên trong các phế quản , hoặc lơ lững hoặc bám vào thành họng, chưa kịp xuống đến các phế quản tận. Nên lưu ý khi xông bằng máy phải đảm bảo vệ sinh , sử dụng dây và mặt nạ riêng và sau mỗi lần xông phải được rửa bằng dung dịch sát trùng nếu muốn sử dụng lại. Sau 1 thời gian sử dụng máy phải được vệ sinh kỹ lưỡng, thay phần lọc không khí để tránh nhiễm vi trùng và nấm mốc.
Tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc xông, nhất là các thuốc corticoid hay kháng sinh. Nếu dùng không đúng, không những không hết bệnh, mà còn làm cho bệnh trầm trọng hơn. Ngoài ra việc lạm dụng coricoide hay kháng sinh sẽ ảnh hưởng cho sức khỏe. Ngay cả các thuốc gây dãn phế quản, tuy giúp trẻ đang bị suyễn dễ thở hơn nhưng nếu dùng nhiều lần quá hoặc liều lương cao sẽ làm trẻ kích thích, tim đập nhanh, run tay chân,v.v.
Nên lưu ý các loại tinh dầu tuy làm thông mũi nhưng không được dùng cho trẻ sơ sinh hay trẻ quá nhỏ có thể gây ức chế hô hấp, cũng không được lạm dụng bừa bãi, vì nó sẽ làm cho nghiện và làm giảm khứu giác.
Cách tốt nhất mà người lớn mà có con em bị suyễn , có thể thực hiện tại nhà, và y học đã chứng minh là hiệu quả của máy xông khí dung. Và trẻ nên được khám và sử dụng thuốc xông theo sự hướng dẫn của bác sĩ.
- Loại thuốc, liều lượng và chế độ sử dụng thuốc phải theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa điều trị hô hấp. Không tự ý mua thuốc về xông sẽ gây nguy hiểm cho trẻ.
- Trước khi xông cho trẻ( hay bất cứ ai) bạn phải tẩy sạch và khử trùng tất cả các bộ phận trước khi sử dụng.
- Vệ sinh và khử trùng bộ phun khí gồm cốc thuốc, ống ngậm và ống mũi hoặc mặt nạ trước khi sử dụng.
- Riêng ống dẫn khí bạn luôn để khô ráo. Nếu chẳng may ống bị hấp hơi hoặc bị nước vào bên trong, bạn cắm một đầu ống dẫn khí vào máy, đầu kia để không và bật máy đến khi ống dẫn khí khô.
- Không dùng tay bịt vào đường dẫn khí.
- Không đổ thuốc quá vạch max của cốc.
- Chỉ sử dụng các bộ phụ kiện của hãng.
Có các cách khử trùng sau:
- Sử dụng dung dịch khử trùng có bán sẵn. Làm theo hướng dẫn do nhà sản xuất chất khử trùng qui định.
+ Ngâm ngập các bộ phận vào dung dịch khử trùng trong một thời gian nhất định.
+ Bỏ hết các bộ phận ra và đổ dung dịch đi.
+ Rửa các bộ phận dưới vói nước nóng sạch, vẩy hết nước sau đó để các bộ phận khô trong môi trường không khí sạch.
- Có thể luộc các bộ phận từ 15 tới 20 phút.
+ Lưu ý cho các bộ phận vào từ lúc nước lạnh và đổ ngập nước các bộ phận.
+ Sau khi luộc, lấy các bộ phận ra cẩn thận, vẩy hết nước sau đó để các bộ phận kho trong môi trường không khí sạch.
Lưu ý: Không luộc ống dẫn khí, mặt nạ người lớn, mặt nạ trẻ em, miếng lọc khí và nắp đậy bộ lọc khí.
- Sau khi đã khử trùng và các bộ phận đã được khô sạch sẽ, tùy vào từng bệnh mà chúng ta sử dụng những thuốc khác nhau theo đơn kê của bác sỹ. Nếu chỉ vệ sinh mũi họng thông thường ta có thể xông bằng nước muối sinh lý, thời gian xông từ 5-10 phút.
Bắt đầu xông cho trẻ:
- Pha thuốc và đổ thuốc vào cốc xông theo đơn kê của bác sỹ. Lưu ý không đổ quá vạch max của cốc.
- Cắm ông dẫn khí một đầu vào máy xông, một đầu vào cốc thuốc.
- Lắp mặt nạ hoặc ống ngậm, ống mũi.
- Tùy chỉnh tốc độ xông của máy phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ.
- Bật công tắc và bắt đầu xông.
- Xông cho bé trong khoảng thời gian từ 5-10 phút. - Nên thay đổi bộ xông sau 1 năm sử dụng